D-dimer
D dimer, spesifik bir fibrin yıkım ürünüdür. Serum düzeyi , ELISA veya Latex aglutinasyon yöntemi ile ölçülür.
D-dimer düzeyi; cerrahi, travma, renal patoloji, sistemik lupus eritematozus gibi bir çok durumda > 500ng/ml bulunabilir.
D-dimer yüksekliği tanı koydurucu olmaktan çok Pulmoner Emboli ve Aort diseksiyonu dışlamak için kullanılmaktadır. Ayrıca Üç ay içinde cerrahi operasyon geçirenlerin, malignitesi bulunan hastaların çok azında D-dimer düzeyi < 200-500 ng / ml bulunur.
D-dimer, ELISA ve turbidimetrik testler yüksek duyarlılık (%99 ) ve yüksek negatif prediktif degere sahiptir.
Bu nedenle Pulmoner Emboli veya DVT süpheli hastalarda bu yöntemler ile D-dimer serum düzeyi < 500ng (0.5μg)/ml bulunursa, venöz tromboembolizm % 95-99 oranlarında dışlana bilmektedir.
D-Dimer yüksekliği, aort diseksiyonun uzanımı ve hastane içi mortalitesi ile korele bulunmuştur.
Akut aort diseksiyonunun dışlanmasında rutin d-dimer kullanımını önerilmektedir. D dimer < 100ng (0,1μg)/ml olması bütün vakalarda aort diseksiyonu dışlamaktadır. İlk 24 saatte D- dimer < 500 ng/ml olması güvenilir şekilde Aort diseksiyonu’nu dışlayabilir.
Abdominal Aort diseksiyonu %99 olan hastada D-Dimer 400ng/ml ↑ (median D-Dimer 861ng/ml) (Am. J.cardiol.2002 Crit. Care Medicine 2006 may),
D-dimerin yaşla birlikte arttığı görülmüştür. Bu nedenle yaşla birlikte d- dimer duyarlığı azalmaktadır.
Yaşlılarda normal d-dimer değerlerinin belirlenmesi
Hasta yaşı >50 ise kullanılır: yaş (yıl) x 10 ug / L> 50 yaş Örnek: Hasta yaşı 67 = 670 ug / L yaş ayarlı d-dimer
Kaynaklar
- Es, Josien van, Inge Mos, Renée Douma, Petra Erkens, Marc Durian, Tessa Nizet, Anja van Houten, et al. 2011. The combination of four different clinical decision rules and an age-adjusted D-dimer cut-off increases the number of patients in whom acute pulmonary embolism can safely be excluded. Thrombosis and haemostasis, no. 1 (November 10).
- Righini, Marc, Josien Van Es, Paul L Den Exter, Pierre-Marie Roy, Franck Verschuren, Alexandre Ghuysen, Olivier T Rutschmann, et al. 2014. Age-adjusted D-dimer cutoff levels to rule out pulmonary embolism: the ADJUST-PE study. JAMA, no. 11 ( 19). doi:10.1001/jama.2014.2135.
- Schouten, Henrike J, G J Geersing, H L Koek, Nicolaas P A Zuithoff, Kristel J M Janssen, Renée A Douma, Johannes J M van Delden, Karel G M Moons, and Johannes B Reitsma. 2013. Diagnostic accuracy of conventional or age adjusted D-dimer cut-off values in older patients with suspected venous thromboembolism: systematic review and meta-analysis. BMJ (Clinical research ed.) (May 3).